Ngày 1 tháng 6 là ngày Quốc tế Thiếu nhi, một ngày hội dành cho các em nhỏ. Mục tiêu của ngày này là tăng cường nhận thức về quyền và giáo dục cho trẻ em. Kể từ khi ra đời, ngày Quốc tế Thiếu nhi đã được hưởng ứng rộng rãi trên toàn Thế giới.
Trong ngày này, trẻ em không chỉ nhận được những lời chúc mừng yêu thương từ gia đình, thầy cô giáo... mà còn được tặng những món quà đặc biệt. Đối với hầu hết trẻ em, đặc biệt là tại Việt Nam, ngày 1/6 cũng giống với ngày Tết truyền thống, khi được mua đồ đẹp, nhận quà và đi chơi. Đối với người lớn, đây là dịp để thể hiện tình yêu thương vô bờ bến dành cho con cái qua lời chúc, quà tặng hoặc tổ chức các bữa tiệc đẹp mắt.
Vào rạng sáng ngày 1/6/1942, phát xít Đức đã bao vây làng Li – đi – xơ thuộc Tiệp Khắc và bắt 173 đàn ông, 196 phụ nữ và trẻ em. Chính tại khu vực này, phát xít Đức đã tiến tàn sát 66 người, sau đó đưa 104 trẻ em vào trại tập trung, trong số đó thì có đến 88 trẻ bị chết ngay ở trong các phòng hơi độc, 9 bạn nhỏ khác bị đưa đi làm tay sai cho phát xít. Tóm lại, sau sự kiện này, toàn bộ trẻ em bị bắt đi gần như không có đứa bé nào quay trở lại, toàn bộ làng Li-đi-xơ vốn có những gia đình hạnh phúc giờ đây không còn một bóng người.
Tiếp tục những hành động tàn nhẫn của mình, phát xít Đức lại có hành động bao vây thị trấn Ô – ra – đun tại Pháp vào ngày 10/6/1944 để dồn 400 người vào gần nhà thờ. Trong đó, chủ yếu là phụ nữ và hơn 100 trẻ em bị bao vây, đốt cháy ngay trong nhà thờ rất thảm khốc dù họ không làm gì sai trái.
Với mong muốn tưởng nhớ hàng trăm trẻ em đã bị phát xít đức xát hại nhẫn tâm ngay từ sự kiện ở Tiệp Khắc năm 1942 và sự kiện ở Pháp năm 1949, liên đoàn phụ nữ dân chủ Quốc tế vào năm 1949 đã quyết định lấy ngày 1/6 mỗi năm là ngày toàn quốc tế bảo vệ trẻ em, mục tiêu đòi chính phủ các nước đã gây ra chiến tranh phải nhận trách nghiệm về đời sống, quyền lợi của trẻ em.
Đồng thời, đây cũng là ngày đặc biệt để đòi quyền được bảo vệ, chăm sóc và đòi ngân sách quân sự trích một phần cho giáo dục và chăm lo đời sống của trẻ em.
Từ năm 1950, ngày quốc tế thiếu nhi 1/6 chính thức được công nhận và tồn tại cho đến hiện nay. Hằng năm, cứ đến dịp quốc tế thiếu nhi thì các bạn nhỏ lại được gia đình, nhà trường và các ban ngành tổ chức một số sự kiện vui chơi, giải trí cho các bạn nhỏ.
Việt Nam hiện nay cũng là một trong những quốc gia công nhận ngày quốc tế thiếu nhi và có những chính sách bảo vệ và đem đến cho trẻ em những giá trị tích cực nhất.
Nếu xét về ý nghĩa thì ngày 1/6 chính là ngày lễ đặc biệt, ra đời với mục tiêu cao cả là bảo vệ và đòi quyền lợi hợp pháp của thiếu nhi trên toàn thế giới, trong đó có cả Việt Nam.
Bên cạnh đó, chính phủ của các quốc gia cũng cần có trách nghiệm về quyền lợi của trẻ em, ở Việt Nam cũng vậy. Đây là ngày mang ý nghĩa kỷ niệm quan trọng và cũng là thời điểm các cấp lãnh đạo phải có sự quan tâm đến sự phát triển của trẻ em vì họ chính là những mầm non tương lai của đất nước.
Nước ta là quốc gia đầu tiên trong khu vực châu Á và là quốc gia thứ 2 trên thế giới phê chuẩn công ước cụ thể liên quan đến quyền trẻ em. Điều này dựa trên nguyên tắc trẻ em sẽ được hưởng quyền được chăm sóc, được bảo vệ và được giúp đỡ:
Ngày Tết Đoan ngọ diễn ra vào mùng 5 tháng 5 âm lịch hàng năm còn được gọi là lễ diệt sâu bọ, là ngày mà mọi người sẽ sum vầy ăn uống và cúng tế cầu một mùa màng bội thu và an lành.
Theo như phân tích nghĩa của từ ngữ và ý nghĩa thời tiết,từ “đoan” có nghĩa là bắt đầu, từ “ngọ” có nghĩa là lúc mặt trời lên đến đỉnh và là thời điểm nắng nóng nhất. Do vậy, ngày Tết Đoan ngọ còn được hiểu theo nghĩa đen là ngày nắng nóng đầu tiên của những chuỗi ngày thời tiết nóng nực.
Ở Trung Quốc, ngày Tết Đoan ngọ xuất phát từ một truyền thuyết liên quan đến vị nhà thơ yêu nước nổi tiếng Khuất Nguyên. Mặc dù Khuất Nguyên là một vị trung thần của nước Sở, chuyên bày mưu hiến kế cho nhà mua nhưng lại bị các vị quan khác phản đối và hãm hại ông khiến ông bị nhà vua nghi ngờ. Nhà vua nghe nhiều cũng thấy vậy rồi trở nên chán ghét Khuất Nguyên và hạ lệnh đày ông đến khu vực sông Mịch La tỉnh Hồ Nam hiện nay,
Một thời gian sau, nước Sở bị quân tần đánh chiếm và tiêu diệt. Nghe tin đó, Khuất Nguyễn đã rất căm phẫn và gieo mình xuống sông Mịch La. Biết tin ông nhảy sông tự tử, người dân đã chèo thuyền ra tìm và vớt xác nhưng không được.
Do vậy họ đã thả ống tre có gạo và rượu hùng hoàng xuống sông vì nghĩ rằng làm như vậy thì xác ông sẽ không bị cá xẻ thịt.
Ngày mà ông mất đúng vào ngày 5 tháng 5 âm lịch cho nên từ đó vào ngày này, người dân Trung Quốc sẽ ra sông và thả ống chè có gạo xuống để tưởng nhớ và tế lễ ông. Lưu truyền qua nhiều năm, một số nơi đã đổi thành tục gói bánh ú. Ngoài ra, ngày này ở Trung quốc còn diễn ra một số hoạt động như đeo túi thơm, đua thuyền, uống rượu…
Còn ở Việt Nam, ngày Tết Đoan ngọ lại bắt nguồn từ một truyền thuyết khác. Chuyện kể rằng, vào một năm nọ khi dân làng đang ăn mừng vì năm ấy được mùa nhưng tự dưng năm ấy sâu bọ lại bùng phát rất mạnh và phá hoại trái cây, mùa màng khiến dân chúng rất đau đầu.
Khi dân làng đang không biết phải giải quyết việc này ra sao thì bỗng từ đâu xuất hiện một ông lão tự xung là Đôi Truân. Ông bày cách cho dân tiêu diệt đám sâu bọ này bằng cách mỗi nhà dân sẽ lập một bàn cúng đơn giản với bánh gio, trái cây và sau đó ra trước nhà tập thể dục. Dân làng làm theo thì quả nhiên một lúc sau sâu bọ đã ngã lăn ra hết rồi bò đi mất. Lúc này định quay ra cảm tạ ông lão nọ thì đã không tìm thấy ông nữa.
Để tưởng nhớ công ơn này, dân ta đã đặt ngày này là ngày Tết Đoan ngọ hay tết diệt sâu bọ vì lúc lập đàn cúng đó đúng lúc vào giữa trưa.
Từ đó trở đi, ngày 5/5 âm lịch hàng năm trở thành ngày Tết Đoan ngọ hay tết diệt sâu bọ.
Ý nghĩa ngày Tết Đoan ngọ
Là một ngày lễ trong năm nên tất nhiên ngày Tết Đoan ngọ cũng có ý nghĩa riêng của nó như bao ngày lễ khác.